چرا دچار خارش پوست میشویم؟

خارش پوست که به آن پروریت (Pruritis) نیز می‌گویند، یک حس آزاردهنده و ناخوشایند است که فرد را به خاراندن پوست وادار می‌کند. علل احتمالی خارش پوست عبارتند از بیماری‌های داخلی و پوستی بیمار. در مواردی که خارش علت خاصی ندارد باید به پزشک پوست مراجعه کرد. پزشک می‌تواند علت زمینه‌ای خارش را مشخص کرده و آن را درمان نماید. درمان‌های خانگی متعددی نظیر کرم‌ها و مرطوب کننده‌های بدون نسخه به خوبی خارش را برطرف می‌کنند. در ادامه به معرفی علل خارش پوست می‌پردازیم.

بیماری نخاعی

ظاهر شدن خارش مداوم وسط کمر (بدون جوش یا دانه) می‌تواند نشانه‌ی نوروپاتی، نشانه‌ای از عصبانیت باشد. قبل از ارائه درمان، پزشکان ابتدا بیماری نخاعی را به‌عنوان یک علت، شناسایی می‌کنند. تحقیقات نشان داده است که بیماری ستون فقرات، چه به علت سن یا آسیب، می‌تواند بر عصب فشار وارد کند و آن را خراب کند که باعث احساس خارش در پوست می‌شود.

خارش‌های نوروپاتی ممکن است در یک سمت بدن و یا هر دو طرف رخ دهد؛ اما اگر خراش تسکین نداشته باشد، هشداری بزرگ است. هنگامی که بیماری نخاعی یا سایر بیماری ها اتفاق افتاد، ممکن است خارش عصبی با کرم کپسایسین که از فلفل داغ گرفته شده است، درمان شود. این روش برای سوزاندن اعصاب به طور نامنظم بر روی پوست شلیک می‌شود.

بیماری سلیاک

جای زخم و تاول روی زانوها، آرنج‌ها، کپل‌ها و یا موی سر، بسیار خارشی هستند و نشانه‌هایی از حساسیت پوستی بیماری سلیاک می باشند. هنگامی‌که یک فرد مبتلا به بیماری سلیاک میلوتین مصرف می‌کند، سیستم ایمنی مخاطی در روده با تولید نوعی آنتی‌بادی به نام ایمونوگلوبولین پاسخ می‌دهد.

این آنتی بادی IGA به سلول‌های پوستی منتقل می‌شود تا پاسخ خارش را ایجاد کند. تجویز داپسون می‌تواند تسکین دهنده خارش کوتاه‌مدت برای پوست را فراهم کند؛ اما آسیب روده‌ای جدی است و بیماران باید یک رژیم غذایی بدون گلوتن برای زندگی را بپذیرند. اگر بیماران سلیاک به خوردن گلوتن ادامه دهند، ممکن است دچار سوءتغذیه، کم‌خونی، کاهش تراکم استخوان، ورم معده و حتی سرطان شوند.

حشرات

گاهی خارش پوست به دلیل گزش حشرات است. اگر پشه یا عنکبوت شما را نیش بزند، متوجه آن می‌شوید؛ اما تشخیص نیش ساس و کنه سخت‌تر است؛ زیرا جای نیش این حشرات مانند بثورات پوستی به نظر می‌رسد. اگر در پوست سر یا موی ناحیه ی تناسلی خود احساس خزیدن و خارش دارید، علت آن ممکن است شپش باشد.

درماتیت آتوپیک یا اگزما

در این اختلال، لکه‌های خشک، پوسته پوسته یا بثورات برآمده را روی پوست خود می‌بینید. علت اگزما هنوز روشن نیست؛ اما معمولاً خارش پوست‌ در اگزما شدید است. کودکانی که در خانواده‌ی خود سابقه‌ی آسم یا حساسیت (آلرژی) دارند، بیشتر ممکن است به اگزما دچار شوند. حساسیت‌های غذایی خاص و خاراندن پوست اگزما را بدتر می‌کند.

درماتیت تماسی

این بثورات خارش‌دار ناشی از واکنش به چیزی است که در تماس با پوست شما است. تشخیص علت ایجاد این بثورات گاهی نیازمند بررسی فراوان است. فلزات موجود در جواهرات، لوازم آرایشی و بهداشتی و محصولات پاک‌کننده‌ای که استفاده می‌کنید، ممکن است علت درماتیت تماسی شما باشند. پیچک سمی نیز نوعی درماتیت تماسی را ایجاد می‌کند. برای درمان درماتیت تماسی باید از چیزهایی که فکر می‌کنید علت ایجاد آن است، بپرهیزید .

خشکی پوست

یکی دیگر از مهمترین دلایل خارش بدن، خشکی پوست می‌باشد. اگر ناحیه‌ای که می‌خارد، هیچ‌گونه جوش یا التهابی نداشته باشد، به احتمال زیاد دلیل خارش آن ناحیه، خشکی پوست است. شرایط آب و هوا هم در خشکی پوست تأثیر دارد. شست‌وشو بسیار بدن هم می‌تواند باعث از بین رفتن چربی پوست شود. خارش پوست تمامی گروه‌های سنی را هدف قرار می‌دهد. هر چه سن افراد بیشتر شده، پوست بدنشان خشک‌تر و کشیده‌تر می‌شود.

برای درمان خارش پوست می‌توانید از مرطوب‌کننده های باکیفیت استفاده کنید. در صورتی که التهاب موضع به مشکل خارش پوست اضافه شد، بهتر است که سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید.

کهیر یا التهاب پوستی

کهیر در حقیقت همان التهاب پوستی است که در نتیجه آزاد شدن نوعی ماده شیمیایی، به نام «هیستامین» در بدن دیده می شود. با آزاد شدن این ماده شیمیایی، رگ‌های کوچک خونی به بیرون تراوش می‌کنند؛ به همین دلیل است که کهیر با التهاب پوست همراه است.

مشکلات روانی

افسردگی، اضطراب، نگرانی و وسواس هم می‌تواند باعث خارش بدن شود. گاهی اوقات شاهد این هستیم که خارش پوست هیچ نشانه فیزیکی و ظاهری از خود بروز نمی‌دهد. اغلب اوقات این ذهن افراد است که حس خارش را القا می‌کند و فرد را مجبور به خارش قسمتی از بدن می‌کند. خارش‌های بیش‌ازحد ممکن است به پوست آسیب برساند.

آبله مرغان و زونا

یکی دیگر از رایج‌ترین واصلی‌ترین دلیل خارش بدن آبله‌مرغان و زونا است. هنگام ابتلا به این بیماری احساس سوزش، خارش و درد موضعی قبل از بروز تاول‌ها به سراغ شما می‌آید. در آبله‌مرغان یا زونا با جوش‌هایی قرمزرنگ و پر از مایع مواجه هستیم و بسیار خارش دارد و تمام قسمت‌های بدن را در برمی‌گیرد.

بارداری

برخی خانم‌ها در طول دوره بارداری دچار خارش پوست خصوصاً در ناحیه شکم و ران‌ها می‌شوند. در برخی افراد هم مشکلات پوستی مانند درماتیت خود را به صورت وخیم‌تر نشان می‌دهند.

عفونت‌های قارچی

عفونت قارچی پوست سر، قارچ پای ورزشکاران و بسیاری دیگر از عفونت‌های قارچی از دلایل خارش سطح پوست بدن هستند. این بیماری‌ها با درمان‌های ضد قارچی مانند کرم و شامپوهای درمانی بهبود پیدا می‌کند.

بیماری دیابت

بی‌حسی، مور مور و گزگز شدن از علائم بیماری دیابت است. افرادی که دیابتی هستند، اغلب پوست خشکی دارند که موجب خارش بدن آنها می‌شود.

مصرف برخی داروها

خارش پوست ممکن از عوارض مصرف دارو باشد. این علائم می‌تواند همراه با بثورات پوستی هم ایجاد شود. داروهای رایج زیر اغلب می‌توانند باعث پیدایش خارش گسترده در پوست شوند:

• داروهای ضد قارچ
• آنتی بیوتیک‌ها (بویژه آنتی بیوتیک‌های حاوی مشتقات سولفا)
• مسکن‌های مخدر
• داروهای ضد تصرف.

اگر علائم پوستی از حد طبیعی خارج شوند، نشان دهنده حساسیت دارویی هستند. پس سریعاً با پزشک خود صحبت کنید تا داروی دیگری جایگزین کند یا دز مصرفی آن را تغییر دهد.

بیماری گال

از دیگر بیماری هایی که می‌تواند باعث علت خارش بدن شود بیماری گال است. بیماری گال بر اثر ورود یک نوع باکتری به بدن ایجاد می‌شود. از زمان آلوده شدن به گال تا نشان دادن علائم حداقل 4 هفته و حداکثر 6 هفته زمان می‌برد. زمانی که بیماری خود را نشان می‌دهد، روی پوست التهاباتی شبیه جوش به طور خوشه‌ای و با وسعت زیاد پوست را دربرمی گیرد.

همچنین راش‌های با عمق زیاد ایجاد می‌شود که باعث خواهد شد پوست زخم شود. همچنین در این بیماری پوست به صورت ورقه های ریز و زیاد بلند می‌شوند و دچار ریزش می‌شوند.

تشخیص خارش پوست

بررسی سیستم‌ها

بررسی تاریخچه مفصل بیمار در تشخیص خارش مزمن با منشأ ناشناخته، از جمله سلامت عمومی (تب، لرز، کاهش وزن) پوست (رنگ، عرق کردن، آستئاتوز/ خشکی و فقدان چربی پوست، پلتورا و یرقان)، مو (رشد، بافت، ریزش )، ناخن (خطوط بیو، اونیکولیز / جدا شدت صفحه ناخن، تغییر رنگ)؛ چشم (اگزوفتالموس / برآمدگی چشم، تغییر رنگ) و غدد درون ریز، سلول‌های خون‌ساز، دستگاه گوارش، دستگاه ادراری تناسلی، وضعیت عصبی و ذهنی، از اهمیت بسیاری برخوردار است.

معاینه فیزیکی

پوست بیمار باید برای یافتن هرگونه شواهدی از یک اختلال قابل تشخیص، مورد بررسی قرار گیرد:

1. خارش (که باعث خراش سطحی شود) و یا مالش (تولید پاپول، ندول و پلاک ضخیم‌شدگی پوست) می‌تواند منجر به تغییرات ثانویه‌ای شود که نباید به عنوان یک اختلال پوستی اولیه شناخته شود، بلکه می‌تواند یک عارضه وابسته و ثانویه باشد.
2. معاینه قسمت فوقانی کمر می‌تواند به این تشخیص کمک کند؛ زیرا این قسمت نسبتاً غیر قابل دسترس برای خاراندن است.

جستجوی شواهدی از آلودگی انگلی، به خصوص گال و شپش:

1. معاینه پوست، مو و اندام تناسلی با خراشیدن پوست هم می‌تواند تشخیص دهنده اختلال باشد.
2. بررسی درزهای لباس می‌تواند شپش بدن کثیف را شناسایی کند.
3. یک بررسی کامل فیزیکی برای یافتن سایر علائم پوستی ذکر شده، ضروری است:
4. معاینه لگن و رکتوم و همچنین بررسی غدد لنفاوی، کبد و طحال از اهمیت برخوردار است.

درمان موضعی و سیستمیک خارش پوست

تشخیص و درمان علت زمینه‌ای خارش، مؤثرترین راه درمان آن است. کمپرس سرد و حمام سرد ممکن است به تسکین خارش کمک کند. ایجاد یک محیط سرد در خانه و محل کار نیز مؤثر است. استعمال لوسیون خنک کننده حاوی کالامین، پراموکسین یا منتول و کافور نیز مفید است.

درمان موضعی

• بی حس کننده‌ها
• ضد خارش‌ها
• عوامل خنک کننده
• کورتیکواستروئیدها
• نرم کننده‌ها

درمان سیستمیک

• آنتی هیستامین‌ها
• کورتیکواستروئیدها
• داروهای آنتاگونیست گیرنده‌های مخدر

فتوتراپی

• اشعه ماورای بنفش B، باند پهن و یا باند باریک
• اشعه ماورای بنفش A1

روش‌های متفرقه

1. طب سوزنی
2. کرم کپسایسین
3. تحریک الکتریکی ترنسکوتنئووس

زمان مراجعه به پزشک جهت خارش پوست

در موارد زیر به پزشک مراجعه نمایید:

• نامعلوم بودن علت خارش
• شدید بودن خارش
• علائم همراه با خارش.

مراجعه به پزشک برای تشخیص به‌ویژه زمانی حائز اهمیت است که علت خارش مشخص نباشد؛ چراکه برخی علل به وجود آورنده خارش خطرناک و در عین حال قابل درمان است.

---

آدرس مطب : اصفهان ، خیابان مرداویج ، چهارراه رسالت ، طبقه فوقانی پوشاک زیگ زاگ
تلفن : 36703885 - 031

درباره این موضوع مطالب بیشتری بخوانید

• دلایل ابتلا به شپش سر
  تاریخ انتشار : 1400-12-28تاریخ بروز رسانی : 1403-08-08


• بیماری لوپوس چیست؟
  تاریخ انتشار : 1400-12-24تاریخ بروز رسانی : 1403-04-28


• نکاتی درباره بیماری ماکولار آمیلوئیدوز
  تاریخ انتشار : 1401-09-03تاریخ بروز رسانی : 1401-09-06


• دانه های قرمز روی پوست همراه با خارش نشانه چیست؟
  تاریخ انتشار : 1400-06-23تاریخ بروز رسانی : 1403-08-08


• انواع اگزمای پوست و راهکارهای تشخیص و درمان اگزما
  تاریخ انتشار : 1401-04-11تاریخ بروز رسانی : 1401-04-13

نظرات کاربران درباره این مطلب :سودابه [ 1402-03-02 ]
سلام اقای دکترمن ۳۳سالمه واززمان کودکی تابه الان همش خارش کمردارم واصلن هم خارشش خوب نمیشه میشه علتشوبگین ممنون میشم

دانیال پاپایی [ 1401-08-24 ]
سلام من نزدیک 13 روز است قارچ پوستی سر دارم والان چرک زرد کرده اند نشانه چیست دارو هم زیر نظر پزشک مصرف میکنم

نام و فامیل :
تلفن :
ایمیل :
متن پیـام :